Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί ο ήχος της κιθάρας που γρατζουνάει ο φίλος σας ακούγεται ευχάριστα ή δυσάρεστα? Γιατί η τρομπέτα δεν ακούγεται σαν βιολί? Παρόμοια φαινόμενα, μπορούμε να τα αντιληφθούμε πρακτικά, δεν έχουμε όμως αναζητήσει ποτέ την αιτία που τα προκαλεί και τα φέρνει στην επιφάνεια αλλά και τί κρύβεται πίσω από αυτά.
Πρώτος ο Πυθαγόρας τον 6ο αι. π.X. ερευνά και διατυπώνει μαθηματικές σχέσεις που αφορούν τις μουσικές αρμονικές σχέσεις. Έχοντας ως μουσικό όργανο την επτάχορδη λύρα ή τον κανόνα και πατώντας σε διάφορα σημεία μια χορδή, διαπιστώνει πως παράγονται διάφορα διαστήματα, νότες, ανάλογα με το σημείο όπου εφαρμόζουμε την πίεση. Για παράδειγμα, ο μαθηματικός λόγος ½ δηλώνει την οκτάβα (από το ντο οκτώ νότες διαδοχικά στη σειρά)όπου είναι το μέσο της χορδής. Ώστε συγκεκριμένοι λόγοι μηκών παράγουν συγκεκριμένες νότες. Η ακρίβεια στην τήρηση και στον υπολογισμό του σωστού μήκους που αντιστοιχεί στη νότα είναι εκείνο το στοιχείο που διασφαλίζει εάν ο ήχος που θα παραχθεί θα είναι ευχάριστος ή φάλτσος.
Τα μουσικά όμως όργανα, καθώς και η ανθρώπινη φωνή, δεν ακούγονται το ίδιο, αλλά διαφέρουν σε χροιά, ένταση, διαύγεια. Αυτό το γεγονός οφείλεται σε περίπλοκες δομικές διαφορές, στον τρόπο δηλαδή με τον οποίο παράγεται, αντηχεί και ενισχύεται ο ήχος. Σε κάθε όργανο ξεχωριστά, έρχονται στην επιφάνεια κάποιες νότες περισσότερο από άλλες και τονίζονται δίνοντας ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ηχόχρωμα. Προκύπτει συνεπώς μια εκτενής ποικιλία των παραγόμενων ήχων τους, διασφαλίζοντας πως η τρομπέτα θα ακούγεται πάντα σαν τρομπέτα και το βιολί πάντα σαν βιολί.
Η μουσική λοιπόν φαίνεται να συνδέεται με τους αριθμητικούς αλλά και νόμους που συναντώνται γενικότερα στη φύση. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που επιχείρησαν να διεισδύσουν βαθύτερα στο μυστήριο που ξετυλίγεται μπροστά μας σιγά σιγά.
Μεταξύ άλλων πνευματικοί, φιλόσοφοι, διανοούμενοι κατά το πέρασμα των αιώνων μελετούν και συνδέουν τα μουσικά διαστήματα με την κοσμική διάταξη, τους πλανήτες.
Κατά τον Πλίνιο
Γη ντο
Σελήνη ρε
Ερμής μι ύφεση
Αφροδίτη μι
Ήλιος σολ
Άρης λα
Δίας σι ύφεση
Κρόνος σι
Άστρα ρε
16ος αι. μ.Χ. Κέπλερ : υπολογίζει «πλανητική συγχορδία», μεταφέροντας τις αναλογίες των ταχυτήτων των πλανητών στη γλώσσα των μουσικών διαστημάτων.
Ντο Ερμής
Σολ Αφροδίτη
Μι Γη
Ντο Άρης
Ντο Δίας
Σολ Κρόνος
Θα λέγαμε συνεπώς πως υπάρχει τάξη στο σύμπαν, ομορφιά και αρμονία στη φύση, την οποία είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε, αλλά και να αισθανθούμε. Η μουσική έχει τη μοναδική ιδιότητα να μας μεταφέρει σε επίπεδο αισθήσεων ακουστικά την ομορφιά αυτή, μαγεύοντας τον ψυχικό μας κόσμο, εγείροντας συναισθήματα, κάνοντάς μας τελικά να αισθανόμαστε ζωντανοί. Γιατί όσο βαθιά κι αν προσπαθήσει να ψάξει κανείς, η ουσία της μούσας των αρχαίων Ελλήνων παραμένει η ίδια, να ζεσταίνει την καρδιά. Να μας κάνει να αγαπάμε να παθιαζόμαστε. Να ξεσηκωνόμαστε, να μελαγχολούμε υφαίνοντας αριστοτεχνικά το σημαντικότερο ίσως κομμάτι της ψυχικής υπόστασής μας, δείχνοντάς μας ποιο είναι το ομορφότερο πρόσωπο της ζωής.
Κάπου εδώ λοιπόν, τελειώνουν τα λόγια... Σειρά έχει η μουσική !
Σύνταξη: Βασιλική Αναγνωστοπούλου
Πρώτος ο Πυθαγόρας τον 6ο αι. π.X. ερευνά και διατυπώνει μαθηματικές σχέσεις που αφορούν τις μουσικές αρμονικές σχέσεις. Έχοντας ως μουσικό όργανο την επτάχορδη λύρα ή τον κανόνα και πατώντας σε διάφορα σημεία μια χορδή, διαπιστώνει πως παράγονται διάφορα διαστήματα, νότες, ανάλογα με το σημείο όπου εφαρμόζουμε την πίεση. Για παράδειγμα, ο μαθηματικός λόγος ½ δηλώνει την οκτάβα (από το ντο οκτώ νότες διαδοχικά στη σειρά)όπου είναι το μέσο της χορδής. Ώστε συγκεκριμένοι λόγοι μηκών παράγουν συγκεκριμένες νότες. Η ακρίβεια στην τήρηση και στον υπολογισμό του σωστού μήκους που αντιστοιχεί στη νότα είναι εκείνο το στοιχείο που διασφαλίζει εάν ο ήχος που θα παραχθεί θα είναι ευχάριστος ή φάλτσος.
Τα μουσικά όμως όργανα, καθώς και η ανθρώπινη φωνή, δεν ακούγονται το ίδιο, αλλά διαφέρουν σε χροιά, ένταση, διαύγεια. Αυτό το γεγονός οφείλεται σε περίπλοκες δομικές διαφορές, στον τρόπο δηλαδή με τον οποίο παράγεται, αντηχεί και ενισχύεται ο ήχος. Σε κάθε όργανο ξεχωριστά, έρχονται στην επιφάνεια κάποιες νότες περισσότερο από άλλες και τονίζονται δίνοντας ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ηχόχρωμα. Προκύπτει συνεπώς μια εκτενής ποικιλία των παραγόμενων ήχων τους, διασφαλίζοντας πως η τρομπέτα θα ακούγεται πάντα σαν τρομπέτα και το βιολί πάντα σαν βιολί.
Η μουσική λοιπόν φαίνεται να συνδέεται με τους αριθμητικούς αλλά και νόμους που συναντώνται γενικότερα στη φύση. Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που επιχείρησαν να διεισδύσουν βαθύτερα στο μυστήριο που ξετυλίγεται μπροστά μας σιγά σιγά.
Μεταξύ άλλων πνευματικοί, φιλόσοφοι, διανοούμενοι κατά το πέρασμα των αιώνων μελετούν και συνδέουν τα μουσικά διαστήματα με την κοσμική διάταξη, τους πλανήτες.
Κατά τον Πλίνιο
Γη ντο
Σελήνη ρε
Ερμής μι ύφεση
Αφροδίτη μι
Ήλιος σολ
Άρης λα
Δίας σι ύφεση
Κρόνος σι
Άστρα ρε
16ος αι. μ.Χ. Κέπλερ : υπολογίζει «πλανητική συγχορδία», μεταφέροντας τις αναλογίες των ταχυτήτων των πλανητών στη γλώσσα των μουσικών διαστημάτων.
Ντο Ερμής
Σολ Αφροδίτη
Μι Γη
Ντο Άρης
Ντο Δίας
Σολ Κρόνος
Θα λέγαμε συνεπώς πως υπάρχει τάξη στο σύμπαν, ομορφιά και αρμονία στη φύση, την οποία είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε, αλλά και να αισθανθούμε. Η μουσική έχει τη μοναδική ιδιότητα να μας μεταφέρει σε επίπεδο αισθήσεων ακουστικά την ομορφιά αυτή, μαγεύοντας τον ψυχικό μας κόσμο, εγείροντας συναισθήματα, κάνοντάς μας τελικά να αισθανόμαστε ζωντανοί. Γιατί όσο βαθιά κι αν προσπαθήσει να ψάξει κανείς, η ουσία της μούσας των αρχαίων Ελλήνων παραμένει η ίδια, να ζεσταίνει την καρδιά. Να μας κάνει να αγαπάμε να παθιαζόμαστε. Να ξεσηκωνόμαστε, να μελαγχολούμε υφαίνοντας αριστοτεχνικά το σημαντικότερο ίσως κομμάτι της ψυχικής υπόστασής μας, δείχνοντάς μας ποιο είναι το ομορφότερο πρόσωπο της ζωής.
Κάπου εδώ λοιπόν, τελειώνουν τα λόγια... Σειρά έχει η μουσική !
Σύνταξη: Βασιλική Αναγνωστοπούλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου